Bwrdeistref Sirol Merthyr Tudful fydd yr ardal gyfan gyntaf i gael profion torfol yng Nghymru

Bydd pawb sy'n byw neu'n gweithio ym Merthyr Tudful yn cael cynnig profion COVID-19, ni waeth a oes ganddynt symptomau ai peidio – yn y cynllun profi torfol cyntaf ar gyfer ardal gyfan yng Nghymru.

Bydd yr holl breswylwyr a gweithwyr yn cael cynnig profion COVID-19 rheolaidd o ddydd Sadwrn (21 Tachwedd) ymlaen. Bydd hyn yn helpu i ddod o hyd i fwy o achosion positif a thorri cadwyni trosglwyddo.

Bydd y cynllun yn cael ei roi ar waith drwy bartneriaeth rhwng Llywodraeth Cymru, Llywodraeth y DU, Cyngor Bwrdeistref Sirol Merthyr Tudful, Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg a'r Weinyddiaeth Amddiffyn, gyda chymorth logistaidd gan bersonél y Lluoedd Arfog.

Dylai unrhyw un sydd â symptomau’r coronafeirws archebu prawf ar-lein neu drwy ffonio 119 i fynd i safle profi sy’n bodoli’n barod i gael prawf PCR swabio eich hun. Dylai’r rhai sydd heb symptomau fynd i’r safleoedd profi torfol newydd ym Merthyr.

Bydd y safle cyntaf yn agor yng nghanolfan hamdden Merthyr Tudful ddydd Sadwrn 21 Tachwedd a bydd rhagor o safleoedd yn agor ar draws y fwrdeistref sirol yn nes ymlaen y mis hwn. Bydd miloedd o brofion llif unffordd ar gael i breswylwyr a gweithwyr Merthyr a gall pobl gael gwybod sut i gael y profion hyn drwy fynd i www.merthyr.gov.uk/covidtesting

Bydd y cynllun profi torfol hefyd yn defnyddio Dyfeisiau Llif Unffordd am y tro cyntaf yng Nghymru. Bydd pawb sy'n mynd i unrhyw un o'r safleoedd profi asymptomatig ym Merthyr Tudful yn cael prawf sy'n defnyddio'r dyfeisiau hyn. Gall y rhain ddychwelyd canlyniad prawf o fewn tua 20-30 munud.

Os bydd rhywun yn cael canlyniad positif drwy brawf llif unffordd, gofynnir iddo ddychwelyd adref a hunanynysu ar unwaith.

Gan ddefnyddio’r hyn a ddysgwyd o’r cynllun profi torfol cyntaf yn Lerpwl, bydd y cynllun profi ar gyfer tref gyfan Merthyr yn darparu gwybodaeth hanfodol a fydd o gymorth wrth gyflwyno technoleg profi torfol yn ehangach yn y dyfodol.

Byddwn yn monitro nifer y canlyniadau positif yn agos i’n helpu i ddeall lledaeniad y feirws yn well. Bydd hyn wedyn o gymorth i weithredu i atal trosglwyddiad pellach.

Dywedodd y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, Vaughan Gething:

“Dyma'r tro cyntaf inni gynnal profion torfol ar gyfer pobl symptomatig ac asymptomatig yng Nghymru. Bydd yn rhoi dealltwriaeth well fyth inni o nifer yr achosion yn y gymuned a faint o bobl sydd â COVID-19.

“Rydym wedi dewis Merthyr gan fod nifer yr achosion yn uchel yno a bydd y profion torfol hyn yn helpu i arafu lledaeniad y feirws yn yr ardal.

“Bydd cyflwyno'r profion cyflym drwy Ddyfeisiau Llif Unffordd yn hwb i'n strategaeth Profi, Olrhain, Diogelu gan gyflymu'r broses yn sylweddol. Dyma dechnoleg hanfodol ac rwy'n gobeithio y bydd yn chwarae rôl bwysig yn ein hymdrech yn erbyn y feirws marwol hwn.”

Dywedodd Arweinydd Cyngor Bwrdeistref Sirol Merthyr Tudful, y Cynghorydd Kevin O’Neill:

“Mae’r nifer uchel o achosion ym Merthyr Tudful yn peri pryder mawr inni i gyd ac mae angen gweithredu er mwyn ymateb fel cymuned i ddiogelu ein preswylwyr.

“Mae’n bwysig cael prawf hyd yn oed os nad oes gennych symptomau. Mae cynllun profi COVID-19 wedi cael ei gynnal yn Lerpwl, a’r wythnos hon canfuwyd bod gan 700 o bobl y feirws, a hynny’n ddiarwybod iddynt – ni fyddai’r achosion hyn wedi’u canfod fel arall.

“Bydd y Cyngor yn cefnogi’r cynllun arwyddocaol hwn yn llwyr yn yr wythnosau nesaf ac yn annog cynifer o’n preswylwyr â phosibl i chwarae eu rhan i geisio dod â’r feirws hwn o dan ryw fath o reolaeth.”

Dywedodd yr Ysgrifennydd Iechyd, Matt Hancock:

“Drwy brofi mwy o bobl, gan gynnwys y rhai heb symptomau, gallwn ddod o hyd i fwy o achosion positif o’r feirws a thorri cadwyni trosglwyddo. Ar sail yr hyn a ddysgwyd o’r cynllun profi torfol cyntaf ar gyfer dinas gyfan yn Lerpwl a gan ddefnyddio’r profion cyflym diweddaraf, bydd y cynllun hwn ym Merthyr yn darparu dealltwriaeth hanfodol inni o sut i gyflwyno profion torfol yn ehangach, yn ogystal ag atal y feirws a rhoi tawelwch meddwl i breswylwyr Merthyr.

“Hoffwn ddiolch i Gyngor Bwrdeistref Sirol Merthyr Tudful, Llywodraeth Cymru a’r lluoedd arfog am eu gwaith i wneud y cynllun hwn yn bosibl a darparu prawf i bawb sydd angen un.

“Rwy’n annog pawb ym Merthyr i chwarae eu rhan i reoli’r feirws hwn drwy gael prawf a dilyn y cyfyngiadau sydd mewn grym.”

Dywedodd Cadeirydd Gweithredol Interim y Sefydliad Cenedlaethol ar gyfer Diogelu Iechyd, y Farwnes Dido Harding:

“Mae ein cynllun profi nesaf ar gyfer tref gyfan, ym Merthyr, yn gam cyffrous ymlaen tuag at gyflwyno profi torfol ledled y DU. Bydd profion llif unffordd yn darparu canlyniadau cyflym, a thrwy brofi’r rhai sydd heb symptomau byddwn yn canfod mwy o achosion positif o’r feirws.

“Bydd Profi ac Olrhain y GIG yn parhau i gefnogi a gweithio’n agos gyda Llywodraeth Cymru ac arweinwyr lleol i lansio a gwerthuso’r cynllun profi torfol. Drwy ddod ymlaen, cael prawf ac ynysu os bydd angen, bydd preswylwyr Merthyr yn chwarae rhan enfawr yn yr ymdrech i atal lledaeniad y feirws.”