Cynllun Brys ar gyfer Bysiau i sicrhau dyfodol y diwydiant

Mae Llywodraeth Cymru wedi cyhoeddi’r cynllun gan fod ei chynllun cymorth byrdymor blaenorol -  y Gronfa Galedi Bysiau – yn dod i ben

Mae disgwyl i’r refeniw aros yn isel yn y dyfodol agos a bydd yr arian brys hwn yn gymhorthdal yn lle’r refeniw a gollir. Bydd yn cael ei ddarparu am dri mis i ddechrau, ar lefelau hanesyddol a’i nod yw darparu rhwydwaith mwy integredig a hyblyg fydd yn ateb y galw, yn darparu gwasanaethau hyblyg ac yn neilltuo unrhyw arian ychwanegol. 

Bydd disgwyliadau ychwanegol yn cael eu hychwanegu at ofynion y cyllid a oedd yn eu lle o dan gynllun y Gronfa Galedi Bysiau, gan gynnwys:

• Gweithio gydag awdurdodau lleol a Trafnidiaeth Cymru i ddarparu gwasanaethau hyblyg a chapasiti i ateb y galw
• Gwneud pob ymdrech rhesymol i gydymffurfio â chanllawiau Llywodraeth Cymru ar ddefnyddio trafnidiaeth gyhoeddus yn ddiogel
• Gofyn am gymorth ariannol drwy’r holl grantiau eraill sydd ar gael iddynt
• Peidio â chynyddu prisiau siwrneiau bysiau masnachol
• Darparu gwybodaeth i helpu i wella gwasanaethau ar gyfer teithwyr

Rhaid i weithredwyr weithio gydag awdurdodau lleol a Trafnidiaeth Cymru i benderfynu ynghylch lefelau’r gwasanaeth. I wneud hynny, bydd angen ystyried sut orau i wasanaethu gweithwyr allweddol a helpu twf economaidd, gan ystyried materion o ran capasiti a phrinder staff posibl. Dyma gyfnod cyntaf cynllun ehangach a fydd yn gweld cyllidwyr o’r sector cyhoeddus yn dechrau adennill rheolaeth o fysiau am y tro cyntaf ers dadreoleiddio yn yr 1980au.

Dros y tymor hirach, bydd Llywodraeth Cymru, gyda chefnogaeth Trafnidiaeth Cymru ac mewn cydweithrediad ag awdurdodau lleol a gweithredwyr bysiau, yn datblygu’r Cynllun Brys i fod yn sail i gynllun cyllido newydd a fydd yn caniatáu £100m+ o gyfraniadau cyhoeddus at weithrediadau bysiau i sicrhau bod anghenion teithwyr yn cael blaenoriaeth dros anghenion rhanddeiliaid. Bydd hyn yn cynnwys dull tecach a mwy cyson o ran pennu prisiau siwrneiau, cynyddu nifer y teithwyr a chytuno i egwyddorion Contract Economaidd a Siarter Cymdeithasol. 

Dywedodd Lee Waters, y Dirprwy Weinidog Trafnidiaeth:

“Mae pandemig y coronafeirws wedi arwain at ddirywiad o ryw 90% yn nifer y teithwyr. Felly mae wedi bod yn angenrheidiol cymryd camau gweithredu a darparu cyllid i sicrhau dyfodol y diwydiant.

“Mae hynny wedi golygu bod bysiau wedi gallu helpu gweithwyr allweddol i fynd i’r gwaith yn ystod y pandemig, a bydd yn golygu y gall y diwydiant barhau i fod yn rhan hanfodol o’n rhwydwaith trafnidiaeth gan ein bod mewn sefyllfa, gobeithio, i lacio’r cyfyngiadau ac ailddechrau’r economi.

“Yn ogystal â darparu cyllid byrdymor gydag amodau sy’n sicrhau gwerth y cyhoedd, rwyf am i’r Cynllun Brys ar gyfer Bysiau arwain y ffordd a fydd yn caniatáu i gyllidwyr a defnyddwyr y sector cyhoeddus gael mwy o ddweud yn y broses o ail-lunio ein rhwydwaith bysiau er lles teithwyr ar draws Cymru.”