English icon English

Bachgen dewr yn ei arddegau o Gymru a achubodd fywyd rhywun arall ymhlith enillwyr 'gwirioneddol ysbrydoledig' Gwobrau Dewi Sant 2024

Brave Welsh teenager who saved another person’s life among ‘truly inspirational’ winners of 2024 St David Awards.

Roedd Sgowt Explorer o Rondda Cynon Taf, a achubodd ddyn ifanc oedd ar fin lladd ei hun, ymhlith yr enillwyr yng Ngwobrau Dewi Sant eleni, sy'n cydnabod pobl sydd wedi gwneud pethau rhyfeddol.

Roedd Callum Smith o Borth yn cerdded dros bont droed uwchben ffordd osgoi brysur pan welodd y dyn mewn trallod.

Er nad oedd ganddo unrhyw hyfforddiant blaenorol i ddelio â sefyllfa fel hon, arhosodd Callum yn bwyllog, siaradodd ag ef ac adeiladu perthynas, cyn ei ddal nes i'r heddlu gyrraedd a chymryd yr awenau.

Bellach yn eu hunfed flwyddyn ar ddeg, Gwobrau Dewi Sant yw gwobrau cenedlaethol Cymru, sy'n dathlu pobl o bob cwr o'r wlad ac o bob cefndir sydd wedi'u henwebu mewn categorïau gan gynnwys dewrder, busnes ac ysbryd cymunedol.

Canmolodd y beirniaid weithredoedd anodd a chlodwiw iawn Callum gan ddweud ei fod wedi dangos dewrder rhagorol a arweiniodd at achub bywyd.

Ymhlith yr enillwyr eraill roedd Alan Bates, y cyn Is-bostfeistr, a gafodd Wobr Arbennig y Prif Weinidog am arwain yr ymgyrch i ddatgelu sgandal TG Horizon Swyddfa'r Post.

Cyflwynodd y Prif Weinidog hefyd Wobr Arbennig i Windrush Cymru Elders, grŵp a sefydlwyd yn 2017 fel rhan o Race Council Cymru i hyrwyddo dealltwriaeth o bryderon henoed ethnig leiafrifol.

Wrth siarad yn y seremoni yng Ngholeg Brenhinol Cerdd a Drama Cymru, dywedodd y Prif Weinidog, Vaughan Gething:

"Am ffordd wych o ddechrau fy nghyfnod fel Prif Weinidog - cwrdd â'r grŵp gwych hwn o bobl hynod dalentog a dewr.

"Bob blwyddyn, mae Gwobrau Dewi Sant yn tynnu sylw at rai o'r rhai mwyaf gwych a dewr o bob cwr o'r wlad ac maent yn gyfle i ddangos i weddill y DU y math o bobl sy'n byw yng Nghymru.

"Bydd gwobrau eleni, y cyntaf i mi fel Prif Weinidog, bob amser yn arbennig iawn i mi, ac mae pob un o'r rhai a gyrhaeddodd y rownd derfynol eleni yn wirioneddol ysbrydoledig. Rydym yn ffodus iawn o'u cael yn byw ac yn gweithio yma, ac mae wedi bod yn fraint dathlu eu cyfraniad i fywyd Cymru."

Cafodd pob enillydd dlws Gwobrau Dewi Sant, a ddyluniwyd ac a wnaed gan yr artist cerameg blaenllaw, Daniel Boyle o Geredigion.

DIWEDD