"Cyfraniad bach a allai wneud gwahaniaeth mawr" – Cyflwyno deddfwriaeth i hybu diwydiant twristiaeth ffyniannus a chynaliadwy yng Nghymru

Mae Bil Llety Ymwelwyr (Cofrestr ac Ardoll) Etc. (Cymru) yn cynnig y bydd pobl sy'n aros dros nos yng Nghymru ac yn mwynhau popeth sydd gan y wlad i'w gynnig yn talu tâl bach. Bydd yr arian a godir yn cefnogi gweithgarwch twristiaeth a seilwaith lleol.

Mae cyflwyno'r ddeddfwriaeth yn cyflawni un o ymrwymiadau allweddol y Rhaglen Lywodraethu a bydd yn helpu i fuddsoddi yn nyfodol Cymru gan y byddai pob ymwelydd sy'n aros dros nos yn cyfrannu at ddiogelu harddwch a threftadaeth y wlad.

Byddai'n rhoi cyfle i gymunedau lleol gynhyrchu refeniw ychwanegol. Os bydd pob awdurdod lleol yng Nghymru yn dewis cyflwyno ardoll ymwelwyr, amcangyfrifir y gallai gynhyrchu hyd at £33m y flwyddyn.

Byddai cyfradd yr ardoll yn cael ei gosod ar:

• 75c y pen y noson i bobl sy’n aros mewn hosteli ac ar leiniau mewn safleoedd gwersylla.
• £1.25 y pen y noson i bobl sy'n aros ym mhob math arall o lety. 

Mae'r ddeddfwriaeth hefyd yn cynnwys gofyniad i sefydlu a chynnal cofrestr o lety ymwelwyr yng Nghymru, a fyddai – am y tro cyntaf – yn darparu cofrestr o'r ystod eang o lety i ymwelwyr sydd ar gael ledled y wlad.

Bydd awdurdodau lleol yn penderfynu a ydynt am gyflwyno ardoll yn eu hardal, yn seiliedig ar yr hyn sydd orau i'w cymunedau. Amcangyfrifir mai'r cynharaf y gallai hyn ddigwydd yw yn 2027 ar ôl i awdurdodau lleol ymgynghori â'u cymunedau.

Caiff ardollau ymwelwyr eu defnyddio'n llwyddiannus mewn sawl rhan o'r byd, gan gynnwys ym Manceinion, Gwlad Groeg, yr Almaen, yr Iseldiroedd, Sbaen, Portiwgal a Chaliffornia. Defnyddir yr arian a godir i gefnogi economi ymwelwyr iach drwy ddiogelu a buddsoddi yn y seilwaith a'r gwasanaethau y mae gwesteion yn eu mwynhau.

Dywedodd yr Ysgrifennydd Cyllid, Mark Drakeford:

"Mae'r Bil hwn wedi'i seilio ar yr egwyddor o degwch. Ry'n ni'n gwybod bod twristiaeth yn gwneud cyfraniad pwysig i economi a bywyd Cymru. Ry'n ni am sicrhau ei bod yn gynaliadwy dros y tymor hir.

"Dyna pam ry'n ni'n credu ei bod hi'n deg i ymwelwyr gyfrannu at gyfleusterau lleol, gan helpu i ariannu seilwaith a gwasanaethau sy'n rhan annatod o'u profiad. Mae ardollau ymwelwyr yn gyffredin ar draws y byd ac yn rhoi budd i gymunedau, twristiaid a busnesau lleol – ry'n ni eisiau'r un peth i Gymru.

"Byddai'r arian a gâi ei godi drwy ardoll yn cael ei gadw gan awdurdodau lleol a'i ailfuddsoddi yn eu hardaloedd lleol i gefnogi twristiaeth leol, gynaliadwy. Mae'n gyfraniad bach a allai wneud gwahaniaeth mawr."

Disgwylir i gynllun cofrestru statudol ar gyfer pob darparwr llety ddechrau gweithredu yn 2026 i gefnogi'r gwaith o gasglu a gweinyddu ardoll ymwelwyr.

Bydd yn cynnwys manylion am bwy sy'n gweithredu yn y sector, a ble a sut maent yn gweithredu. Bydd hefyd yn helpu i greu gwell dealltwriaeth o'r sector ac yn cefnogi penderfyniadau polisi yn y dyfodol yn lleol ac yn genedlaethol.

Dywedodd y Cynghorydd Andrew Morgan OBE, Arweinydd Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru:

"Bydd y Bil hwn yn rhoi'r dewis i gynghorau gyflwyno ardoll ar ymwelwyr sy'n aros dros nos. Mae'n ffordd o godi arian ychwanegol i gefnogi gwasanaethau lleol a gwella amwynderau sydd o fudd i ymwelwyr a'r gymuned.

"Bydd pob cyngor yn penderfynu sut i gymhwyso'r ardoll yn seiliedig ar yr hyn sydd orau ar gyfer eu hardal nhw, gan gydnabod y gallai fod yn addas mewn rhai rhannau o Gymru ond nid mewn rhannau eraill. Bydd cynghorau'n ystyried amgylchiadau lleol yn ofalus ac yn sicrhau eu bod yn ymgynghori â phreswylwyr cyn gwneud unrhyw benderfyniadau.

"Rydyn ni'n falch ein bod wedi gweithio'n agos gyda Llywodraeth Cymru ar hyn ac yn edrych ymlaen at weld y ddeddfwriaeth ddrafft yn ystod yr wythnosau nesaf. Bydd hyn yn gam pwysig ymlaen i dwristiaeth ac economïau lleol Cymru."