English icon English

Dysgu hanes pobl Dduon, Asiaidd ac ethnig lleiafrifol wedi’i gynnwys yng Nghwricwlwm newydd Cymru

Learning of Black, Asian and minority ethnic histories included in new Welsh Curriculum

Cymru fydd y genedl gyntaf yn y DU i wneud addysgu hanes a phrofiadau pobl Dduon, Asiaidd ac ethnig lleiafrifol yn orfodol yng nghwricwlwm ysgolion.

Yn amodol ar gael ei gymeradwyo'n derfynol gan y Senedd y mis nesaf, mae Llywodraeth Cymru wedi ychwanegu dysgu am amrywiaeth cymunedau, yn enwedig straeon pobl Dduon, Asiaidd a ethnig lleiafrifol, at ganllaw newydd Cwricwlwm Cymru, gan gyd-fynd â dechrau Mis Hanes Pobl Dduon.

Bydd y fframwaith newydd ar gyfer y Cwricwlwm yn cael ei gyflwyno o fis Medi 2022 ymlaen, yn dilyn blynyddoedd o waith gan athrawon a gweithwyr addysg proffesiynol eraill yn ei ddatblygu.

Bydd y Cwricwlwm yn cynnwys chwe Maes Dysgu a Phrofiad. Mae pob Maes yn cynnwys elfennau gorfodol o’r enw ‘Datganiadau o Beth sy’n Bwysig’, a ddisgrifir fel y ‘syniadau mawr’ ac egwyddorion allweddol ym mhob Maes.

Un o’r 27 Datganiad yw bod “Cymdeithasau dynol yn gymhleth ac yn amrywiol, ac wedi’u siapio gan weithredoedd a chredoau dynol.” Bydd y Datganiad nawr yn cynnwys disgwyliad y gall dysgwyr “ddatblygu dealltwriaeth o natur gymhleth, luosog ac amrywiol cymdeithasau, o’r gorffennol a’r presennol. Mae'r straeon hyn yn amrywiol, yn rhychwantu gwahanol gymunedau ac, yn arbennig, straeon pobl dduon, Asiaidd ac ethnig lleiafrifol.”

Y llynedd, ffurfiwyd gweithgor, dan arweiniad yr Athro Charlotte Williams OBE, i wella addysgu am gymunedau Duon, Asiaidd ac ethnig lleiafrifol, gan gynnwys datblygu deunyddiau addysgu a hyfforddiant newydd ar gyfer athrawon ac athrawon dan hyfforddiant. Mae gwaith y grŵp yn cael ei gefnogi gan £500,000 gan Lywodraeth Cymru.

Dywedodd Jeremy Miles, Gweinidog y Gymraeg ac Addysg:

“Mae'n hanfodol bwysig bod ein system addysg yn galluogi ein pobl ifanc i ddeall a pharchu eu hanes, eu diwylliannau a'u traddodiadau eu hunain a rhai pobl ifanc eraill.

“Bydd y cyhoeddiad heddiw yn helpu i gyfoethogi’r cwricwlwm newydd, ac felly’r addysgu yng Nghymru am flynyddoedd i ddod.

“Bydd y Cwricwlwm newydd i Gymru yn grymuso athrawon a lleoliadau addysg i gynllunio gwersi i ysbrydoli eu dysgwyr i fod yn ddinasyddion moesegol, gwybodus yng Nghymru a'r byd.

“Os ydyn ni am symud ymlaen fel cymdeithas, rhaid i ni greu system addysg sy’n ehangu ein dealltwriaeth a’n gwybodaeth am y diwylliannau niferus sydd wedi creu gorffennol a phresennol Cymru a’r byd.”

Fframwaith Cwricwlwm newydd Cymru

  • Mae fframwaith Cwricwlwm newydd wedi cael ei ddatblygu gan ymarferwyr, ar gyfer ymarferwyr, yn seiliedig ar bedwar pwrpas, i ddatblygu dysgwyr sy’n ddinasyddion uchelgeisiol a medrus, mentrus a chreadigol, moesegol a gwybodus ac iach a hyderus.
  • Bydd gan athrawon fwy o hyblygrwydd i ddatblygu cwricwlwm yn eu hysgol sy'n diwallu anghenion eu dysgwyr. Byddant yn gwneud hyn drwy ddefnyddio fframwaith cyffredin sy'n cynnwys chwe Maes Dysgu a Phrofiad (Meysydd).
  • Mae'r chwe Maes Dysgu a Phrofiad yn ymdrin â: Mathemateg a Rhifedd; Gwyddoniaeth a Thechnoleg; Dyniaethau; Ieithoedd, Llythrennedd a Chyfathrebu; Iechyd a Lles; a Chelfyddydau Mynegiannol.
  • Bydd ffiniau pwnc i bwnc traddodiadol yn cael eu dadansoddi yn y broses o gynllunio'r cwricwlwm, gan helpu dysgwyr i ystyried gwahanol gysyniadau a materion yn well yn y ffordd ehangaf bosibl.
  • Mae'r Meysydd yn cefnogi cynllunio trawsgwricwlaidd, felly gall dysgwyr ddefnyddio eu dysgu mewn gwahanol sefyllfaoedd academaidd neu fywyd real.
  • Mae Cymwysterau Cymru, rheoleiddiwr asesu Cymru, yn datblygu cymwysterau i adlewyrchu'r Cwricwlwm i Gymru drwy ddull cydadeiladu.
  • Bydd y Cod Datganiadau Beth Sy’n Bwysig yn cwblhau ei ‘weithdrefn negyddol’ gerbron y Senedd ar 15 Tachwedd.